Naar inhoud springen

Lies vaan staotshoofde vaan Zuid-Afrika

Van Wikipedia

Zuid-Afrika oontstoont op 31 mei 1910 es de Unie vaan Zuid-Afrika, minder es tien jaor naotot 't Vereineg Keuninkriek gans 't gebeed had ingelief. 't Kraog de status vaan dominion, dus 'ne gooddeils oonaofhenkeleke staot mèt de Britse keuning es staotshoof. In 1961 braok Zuid-Afrika mèt 't Brits Gemeinebès en woort 't land 'n rippubliek mèt 'ne president aon 't hoof. Tot 1984 vervölde de president 'n ceremonieel rol en laog de groetste mach bij de premier; daonao woort 't land 'n presidentieel rippubliek. Sinds 1994 steit 't amb vaan president ope veur Zuid-Afrikaone vaan alle hoedskleure.

Monarchie
Keuning Regering Beeld Opmerkinge
George V 1910-1936 Inkel daog daoveur keuning vaan 't Vereineg Keuninkriek gewore.
Eduard VIII 1936 Zoon vaan de veurege. Mós binne 't jaor aoftrejje um zie morganatisch houwelek mèt Wallis Simpson.
George VI 1936-1952 Joonger broor vaan de veurege.
Elizabeth II 1952-1961 Dochter vaan de veurege. Regeert tot op d'n huiegen daag (2020) euver 't Vereineg Keuninkriek, Canada, Australië en de aander Gemeinebèsrieke.
Ceremonieel presidentsjap
President Partij Regering Beeld Opmerkinge
Charles Robberts Swart Nationaol Partij 1961-1967 Ieder gouverneur oonder Elizabeth.
Tom Naudé Nationaol Partij 1967-1968 Vervaangende president: Eben Dönges, dee tot nuie president waor gekoze, kós zien amb door 'n zwoer krenkde neet vervölle.
Jacobus Johannes Fouché Nationaol Partij 1968-1975
Jan de Klerk Nationaol Partij 1975 President ad interim nao 't aoftrejje vaan Fouché.
Nico Diederichs Nationaol Partij 1975-1978 Gestorve in functie.
Marais Viljoen Nationaol Partij 1978 ad interim
John Vorster Nationaol Partij 1978-1979 Ieder premier. Aofgetrooje.
Marais Viljoen Nationaol Partij 1979-1984
Presidentieel rippubliek
President Partij Regering Beeld Opmerkinge
Pieter Willem Botha Nationaol Partij 1984-1989 Waor daoveur al premier; zien regering sjafde zelf de pos vaan premier aof en maakde vaan 't president de regeringsleier. Trökgetrooje.
F.W. de Klerk Nationaol Partij 1989-1994 Zoon vaan Jan de Klerk. Oontmantelde de apartheid. Nao zien regering nog vice-president.
Nelson Mandela ANC 1994-1999 Ierste neet-blaanke president en ierste president vaan 't democratisch Zuid-Afrika.
Thabo Mbeki ANC 1999-2008 Mós nao e partijconflik tröktrejje.
Kgalema Motlanthe ANC 2008-2009 Opvolger vaan Mbeki, kierde nao de verkezinge neet trök.
Jacob Zuma ANC 2009-2018 Traoj in 2018 nao e corruptiesjendaol aof.
Cyril Ramaphosa ANC 2018- Volgde Zuma op; woort bij de algemein verkezinge vaan 2019 herkoze.